Giống truyền thống thờ Mẫu của người Việt, Tháp Bà Ponagar là nơi thờ thánh mẫu Thiên Y A Na đồng bào Chăm. Lễ hội Tháp Bà Ponagar là một trong những lễ hội văn hoá lớn nhất tại Nha Trang, Khánh Hoà. Đây cũng là dịp để du khách thập phương ghé qua Nha Trang để trải nghiệm những nét văn hoá truyền thống này. Vậy Lễ hội này có gì đặc sắc? Hãy cùng Aivivu tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Giới thiệu chung về Lễ Hội Tháp Bà Ponagar
Nguồn gốc của lễ hội Tháp Bà
Lễ hội Tháp Bà Ponagar ở Khánh Hoà là lễ hội nổi tiếng của người đồng bào Chăm. Lễ hội này có tên khác là Lễ hội Thiên Y A Na Thánh Mẫu hay Lễ hội vía Bà. Thánh mẫu Thiên Y A Na Thánh được coi là mẹ xứ sở của người Chăm. Trong văn hoá Chăm, bà chính là nữ thần Poh Yang Inư Nagar. “Yang” là thần, “Poh” tôn kính, “Inư” là mẫu, “Nagar” là xứ sở, Bà mẹ xứ sở. Tương truyền, bà là vị thần khai sinh ra vương quốc Chăm pa cổ, người khai sáng mọi vật, bảo vệ con người khỏi thiên tai, thú dữ.
Người Chăm ngày nay tôn sùng là người đã chỉ dạy cho cư dân nơi đây biết cách dệt vải, trồng rau,… Hai nơi thờ cúng bà lớn nhất tại Khánh Hoà là Tháp Bà và Am Chúa. Lễ hội Thiên Y A Na Thánh Mẫu được tổ chức hàng năm. Đây là dịp để đồng bào Chăm cả nước cùng chung vui với nhau.
Ý nghĩa lễ hội Thiên Y A Na Thánh Mẫu của người đồng bào Chăm
Lễ hội Tháp Bà Ponagar ở Khánh Hoà là lễ hội nổi tiếng của người đồng bào Chăm. Lễ hội có ý nghĩa bày tỏ lòng biết ơn của toàn bộ đồng bào Chămpa đến Mẫu. Họ tới để cầu nguyện hi vọng có một mùa màng bội thu, cuộc sống gia đình hạnh phúc. Nhiều gia đình tới đây cầu mong có con đều rất linh nghiệm.
Khi khám phá lễ hội Kate hay bất cứ lễ hội nào khác của người Chăm. Bạn sẽ thấy các lễ hội luôn thể hiện nhiều nét đẹp dân tộc trong đó. Những điệu múa truyền thống hoà quyện cùng tiếng đàn và tiếng trống của người Chăm. Đây cũng là cách họ giữ gìn văn hoá và lưu truyền nó cho thể hệ sau này.
Lễ hội vía Bà cũng mang ý nghĩa truyền bá truyền thống dân tộc cho du khách trong và ngoài nước. Giúp phát triển cuộc sống của người dân trong vùng về du lịch mà vẫn lưu giữ trọn vẹn truyền thống. Lễ hội này đã được Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia năm 2012.
Các hoạt động diễn ra tại lễ hội Tháp Bà Ponagar
Cũng như các lễ hội thông thường tại Việt Nam, Lễ hội Thiên Y A Na Thánh Mẫu có 2 phần chính. Phần lễ và phần hội.
Phần lễ của lễ hội vía Bà
Phần lễ chính của lễ hội Thiên Y A Na Thánh Mẫu gồm lễ mục dục hay được gọi là lễ tắm tượng. Nước tắm cho tượng được nấu từ rượu và các cánh hoa thơm, sau khi tắm tượng nước được xin về để trừ tà hoặc lấy phước. Sau đó là lễ tế gia quan hay được hiểu là lễ thay y phục cho thần tổ chức vào giờ Ngọ ngày 20.3 âm lịch.
Tiếp đến là lễ thả hoa đăng, nến và hoa được thả vào tối ngày 20/03 âm lịch để cầu siêu người đã khuất. Đến sáng ngày hôm sau sẽ thực hiện lễ cầu quốc thái dân an. Sau đó là lễ cúng Ngọ, cúng thí thực tại Tháp Bà Ponagar. Vào khoảng 4h chiều sẽ bắt đầu Tế lễ cổ truyền được thực hiện bởi các cụ hào lão đình Cù Lao.
Cuối cùng là lễ Khai Diên, lễ Tôn Vương và lễ Dâng hương tạ Mẫu. Buổi lễ diễn ra tại Tháp chính, lúc này người dân sẽ mang các vật phẩm dân cúng quanh tháp để tỏ lòng biết ơn. Bạn có thể chiêm ngưỡng những nét ẩm thực đặc biệt qua vật phẩm dâng cúng của người Chăm.
Tham gia phần hội ở Tháp Bà Ponagar
Phần hội được coi là phần thú vị và vui nhộn nhất của bất cứ lễ hội nào. Lễ hội Tháp Bà Ponagar nổi tiếng với các điệu múa Bóng và Hát văn. Các đoàn diễn khá đông với những trang phục rực rỡ. Các buổi biểu diễn thường là tích tuồng cổ về Thánh Mẫu Y A Na vô cùng độc lạ.
Miền Bắc gắn với nghi lễ hầu đồng hát chầu văn, còn với đồng bao Nam Bộ gắn liền với múa bóng rỗi. Đó là kết quả từ sự giao thoa nhiều nền văn hoá, văn hoá Nam Bộ, văn hoá Chămpa và văn hoá Khơ me.
Hình ảnh của những cô gái Chăm nhảy múa trên trang phục truyền thống tại lễ hội cũng say lòng bao người. Tiếng trống Ginăng và kèn Sranai hoà cùng điệu múa được coi là di sản cần gìn giữ của đồng bào nơi đây. Đến với lễ hội này du khách không chỉ không biết thêm lịch sử của người Chăm. Mà còn cảm thấy yêu cái đẹp truyền thống gìn giữ bao đời của người Chămpa.
Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội Tháp Bà Ponagar
Lễ hội Thiên Y A Na Thánh Mẫu được tổ chức 3 ngày từ ngày 20 đến ngày 23 tháng 3 âm lịch hàng năm. Được tổ chức tại di tích Tháp Bà Ponagar, phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Trong khoảng thời gian tổ chức lễ hội, tháp sẽ mở cửa ra vào tự do cho du khách đến tham quan. Nên bạn hãy tranh thủ cơ hội này để đến tháp bà tham quan nhé!
Phương tiện di chuyển đến Tháp Bà Ponagar
Để đến được tháp bà, bạn sẽ có nhiều cách di chuyển khác nhau. Dưới đây là một số gợi ý phù hợp giúp bạn có hành trình trải nghiệm tốt nhất.
Di chuyển bằng đường bộ để tham gia lễ hội Tháp Bà Ponagar
Nếu bạn ở Sài Gòn hoặc các tỉnh Nam Trung Bộ, có thể di chuyển bằng xe khách cũng nhanh và tiện. Vé xe khách từ Sài Gòn đi Nha Trang giá dao động từ 250.000 đế 500.000 VNĐ tuỳ từng loại xe. Thời gian đi chuyển đường bộ rơi vào khoảng 9 đến 10 tiếng.
Các bạn có thể tham khảo thêm cách di chuyển bằng tàu hoả. Các chuyển tàu tới Nha Trang từ cả Hà Nội và Sài Gòn, tuy nhiên thời gian di chuyển lâu hơn so với các phương tiện khác. Bạn nên cân nhắc để đi cho phù hợp thời gian lễ hội nhé.
Di chuyển bằng đường hàng không để đến lễ hội
Nếu bạn ở Hà Nội hoặc các tỉnh phía Bắc thì nên đặt trước vé máy bay đi Nha Trang. Các đường bay từ Hà Nội đến sân bay Cam Ranh đều được khai thác với tần suất thường xuyên. Tuy vậy, bạn cần phải tham khảo trước 1 tháng để tìm được vé bay rẻ và phù hợp nhất. Tránh tình trạng mùa lễ hội sẽ đông người gây ra tình trạng hết vé.
Bạn có thể tham khảo thêm các combo du lịch Nha Trang đi kèm vào thời gian lễ hộiTháp Bà Ponagar. Các combo bao gồm cả vé máy bay và khách sạn giúp bạn tiết kiệm thời gian, chi phí.
Mua vé máy bay đi Nha Trang tham gia lễ hội tại Aivivu
Tháp Bà Ponagar – di tích cổ còn sót lại giữa lòng Nha Trang. Nơi đây là địa điểm để tổ chức Lễ hội Tháp Bà Ponagar ở Khánh Hoà. Là một lễ hội nổi tiếng của người đồng bào Chăm. Có dịp đến Nha Trang dịp này thì đừng bỏ qua lễ hội đặc biệt này nhé! Nếu bạn muốn săn vé máy bay giá rẻ thì có thể liên hẹ với Phòng vé Aivivu. Chúng tôi chuyên cung cấp vé máy bay giá rẻ đi nội địa và quốc tế. Đừng ngần ngại gọi ngay Tổng đài 1900 6695 hoặc nhắn tin qua fanpage Aivivu để giải thích mọi thắc mắc. Mong bạn có một trải nghiệm văn hoá đáng nhớ!
